Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen "2017-2018 Akademik Yılı Açılış Töreni"nde yaptığı konuşmada IKBY'nin referandumuna değindi. Türkiye'nin, durumu değerlendirip ona göre hareket edeceğini belirten Erdoğan, " Açıkçası biz son ana kadar Barzani'nin böyle yanlışa düşeceğine ihtimal vermiyorduk. Demek yanılmışız. İlişkilerimizin tarihteki en iyi seviyesinde olduğu bir dönemde, önceden hiçbir danışma ve görüşme yapılmadan alınan bu karar, açıkçası ülkemize ihanettir. Sen orada huzur içinde yaşıyordun. Bir eyalet devleti olarak bunu sürdürüyordun. Aynı şekilde sürdür. Ne gerek var bu tür yollara girmene." diye konuştu.

Bu meselenin Barzani tarafının iddia ettiği gibi Kürtlerin hakkı meselesi olmadığını ifade eden Erdoğan, "Eğer haktan söz edeceksek oradaki Arapların Türkmenlerin, Ezidilerin, Keldanilerin, Süryanilerin haklarını da konuşmamız gerekiyor. Onu nereye koyacaksın? Bu referandumda onların haklarına dair hiçbir şey yok. Buyur, Türkmenler ve Araplar sandığa gitmedi." dedi.

Erdoğan, Kuzey Irak'daki diğer etnik grupların varlıklarından ve haklarından söz etmenin Kürt düşmanlığı değil, binlerce yıllık bir hakikati dile getirmek olduğunu kaydederek, bu girişinin o etnik grupların haklarının gasbı anlamına geldiğine işaret etti.

Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün ve özellikle o bölgede yaşayan halkaların tercihinin saygılı bir biçimde korunması gerektiğini vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:

"Referandumu Kuzey Irak yönetimi gerçekleştiriyor, tek desteği İsrail veriyor. Daha sandıklar açılmadan kutlamayı PKK'lılar yapıyorsa orada masumiyet de meşruiyet de yoktur. Bu böyle bilinsin. Nasıl ve hangi şartlarda fiiliyata geçirildiği meçhul olan bu referandumla ilgili açıklanan katılım oranı da çıkan sonuçlar da şaibelidir. Çünkü yapılan iş şaibeli. Özellikle Türkmen ve Arap nüfusun çoğunlukta olduğu yerlerde nüfus kayıtlarının imhasından zorla göçe kadar her türlü hukuksuzluğun yaşandığı bir sürecin ardından yapılan bu referandumu meşru kabul etmek mümkün değildir."

"Birilerinin oyuncağı olacaklarını unutmamalı"

Kadim Irak coğrafyasının, gelecek dönemde IŞİD tehdidinden daha fazla yıkıcı ve acı sonuçlar doğuracak olayların içine çekilmeye çalışıldığına dikkati çeken Erdoğan, Türkiye sınırlarının yanı başında yaşanan böyle bir rezalete, çarpıklığa ve tehlikeye sessiz kalınmayacağını söyledi.

Erdoğan, İran ve Irak merkezi yönetimiyle sürekli iletişim halinde olduklarını ifade ederek, bütün istihbarat örgütlerinin de bölgede gerekli çalışmaları yürüttüğünü anlattı.

Barzani ve Kuzey Irak yönetiminin bu yanlıştan dönmemesi durumunda bölgeyi bitip tükenmek bilmeyen bir mezhep ve köken savaşı içine iteceklerini belirten Erdoğan, istikrarsızlığı bölgede kalıcı hale getirme ve yayma amacı taşıyan her türlü girişimin doğrudan Türkiye'nin milli güvenliğine bir tehdit olduğuna vurgu yaptı.

Erdoğan, Irak ve Suriye'nin bölünmeye değil, birliğini, beraberliğini, kardeşliğini ve dayanışmasını pekiştirmeye ihtiyacı olduğuna işaret ederek, bu tür  girişimlerde devlet kuracaklarını sananların birilerinin oyuncağı olacaklarını, işleri bitince de kaldırılıp bir köşeye atılacaklarını unutmaması gerektiğini bildiridi.

"Gelin bu oyuna düşmeyin, kendinizi kullandırtmayın"

Kendi ülkelerindeki çok parçalı yapıları bütünleştirmek için uğraşanların, bölgedeki binlerce yıllık birliktelikleri parçalamaya çalışarak asıl niyetlerini ele verdiklerini dile getiren Erdoğan, şunları kaydetti:

"Bölgemizde ayrılıkları teşvik edenler, eğer bölünme, parçalanma, küçülme iyi bir şeyse önce bunu kendi topraklarında tatbik ederek dünyaya emsal teşkil etmelidir. Ama böyle bir niyeti ve çabayı asla göremezsiniz. Buradan Irak'taki ve Suriye'deki tüm aklıselim sahibi kardeşlerimize sesleniyoruz. Gelin bu oyuna düşmeyin. Gelin kendinizi kullandırtmayın. Bugün sizi kışkırtanlar yarın çekip gidecekler. Unutmayın. Ama bizler inşallah binlerce yıl birlikte yaşamaya devam edeceğiz. Bugünün hırsı için yarınlarınızı heba etmeyin. İsrail bayraklarının orada dalgalanması sizi kurtarmaz, bunu bilesiniz. Şu anda bunların durumu aynen deve kuşunun haline döndü. Çünkü tarihte elimizde belgeler var bunlarla ilgili. Şimdi onlar meydana çıktı. Dolayısıyla bu belgeler bu vesileyle çok açık net artık müzakere edilmeye ve gündeme gelmeye başlayacak."

Irak'ta yaşayan Kürt, Arap, Türkmen ve diğer grupları barış ve huzur içerisinde görmek istediklerini ifade eden Erdoğan, bu barış ve huzur ikliminin oluşması için gerekirse ekmeği bölüşmeye, kolkola girip mücadele etmeye, hatta kanı aynı toprağa birlikte akıtmaya razı oldukları söyledi.

Erdoğan, Türkiye'nin gücü ve imkanlarının bu tür tehditlerle mücadele etmeye ziyadesiyle yeterli olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu yol kapandığında elimizdeki imkanları kullanmaktan asla tereddüt etmeyeceğiz. Ülkemizi Suriye'de oyaladıklarını, dolayısıyla Irak'la ilgilenemeyeceğini sananlar, bizim en zor zamanımızda dahi gerektiğinde yedi düvelle mücadele edebilecek gücümüzün olduğunu unutmasınlar. Ekonomik yaptırımlardan askeri seçeneklere kadar tüm ihtimaller şu anda masadadır. Hava sahaları, kara, hepsi masadadır. Bütün bu opsiyonlar şu anda masada görüşülmektedir. Umut ediyorum ki bunların hiç birine gerek kalmadan Kuzey Irak yönetimi aklını başına alır ve bu sonu karanlık olandan, maceradan vazgeçer."

Türkiye'nin her alanda daha çok çalışması, üretmesi ve büyümesi gerektiğini belirten Erdoğan, üniversitelere bu konuda çok büyük görevler düştüğünü de anlattı.