Ergenlik çağında kilo ve vücut şekline dair kaygılar oldukça yaygındır. Obezite ve zayıf beslenme bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Genç ergenler günümüzde sosyal medyada gösterilen gerçek dışı ince güzellik idealine maruz kalıyor. Ne yazık ki, zayıf olmanın önemi üzerine yapılan bu aşırı vurgu, inceliği, kafalarında güzellik, başarı ve sağlıkla eşitleyen gençler tarafından içselleştirilebilir.

Kilodan dolayı mutsuz olan gençler kritik ergenlik yıllarında zayıf beslenme alışkanlıkları ile karşı karşıya kalıyor. Yetersiz beslenme obezite, osteoporoz ve cinsel olgunlaşma gecikmeleri dahil olmak üzere hem kısa hem de uzun vadeli sağlık sonuçlarına yol açabilir. Bu yüzden ergenler obezite, obeziteye bağlı kronik hastalıklar ve yeme bozuklukları riski altındadır. Diyetisyen Bilgen Tanyel, ergenlik döneminde sağlıklı beslenmeyi anlattı. 

Ergenlikte diyet yapılmalı mı?

11 yaşında başlayarak 18 yaşına kadar süregelen ergenlik döneminde kazanılan beslenme alışkanlıkları yetişkinliğin temeli niteliğindedir. Büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu bu dönemde buna paralel olarak vücudun enerji ve besin ögelerine ihtiyacı artar. Bu dönemde düzensiz öğün, öğün atlama ev dışında yemek yeme, ayak üstü fast food tarzı beslenme, kişiye özel hazırlanmamış şok diyet planlarını uygulayarak metabolizmanın bozulmasına sebep olma, şekerli ve yüksek karbonhidratlı içeceklere ilgi duymak sık rastlanan sorunlardandır.

Düzensiz ve dengesiz beslenmenin sebep olduğu obezitenin (şişmanlık) temellerinin ergenlik çağında atıldığına dair birçok çalışma mevcuttur.

Yeme bozuklukları ergenlikte ortaya çıkıyor

Ayrıca bir diğer sorun da bu dönemde güzellik ve yakışıklılık algısı magazin kültürünün de etkisiyle ergenlikte zayıf olmak anlamına geldiğinden bu dönemde bireylerde zayıf olmak ve zayıf kalmak uğruna yemekten kaçınma, yediklerini kusma, idrar söktürücü kullanma gibi birçok yanlış davranışa itmekte ve anoreksiya nervoza (psikolojik sebeplerden dolayı yemek yemekten kaçınma), bulimia nervoza (kilo alma korkusu ile yediklerini kusma), bigoreksiya (erkeklerde vücudunu aynada sürekli olarak kassız görme, kas kütlesini arttırmaya çalışma) gibi birçok sağlık sorunlarını da beraberinde getirmekte yetersiz beslenmeye bağlı büyüme ve gelişme durmakta vücut direnci düşmekte ve birey enfeksiyonlara karşı savunmasız kalmaktadır. 

Ergenlik döneminde nasıl beslenilmeli?

11-18 yaş aralığındaki bireylerin günlük besin ve enerji ihtiyaçları cinsiyetlerine,yapmış oldukları etkinliklerin derecesine ve sürelerine göre farklılık göstermesine karşılık ortalama olarak bakacak olursak;

• Süt ve süt ürünleri; 2,5 porsiyon (1 porsiyon karşılığı; 1 bardak süt,kefir, ayran vb. 30 gr peynir,3-4 yemek kaşığı yoğurt)

• Et ve et ürünleri yumurta, kurubaklagil ; 2,5-3 porsiyon (1 porsiyon karşılığı; 1 yumurta,3 köfte kadar et, tavuk yada balık, 3-4 yemek kaşığı kurubaklagil) 

• Sebze ve meyve; 3-4 porsiyon (1 porsiyon karşılığı; 4-5 yemek kaşığı sebze yemeği, 1 orta boy meyve)

• Tahıl ve türevleri; 6-8 porsiyon (1 porsiyon karşılığı; 1 ince dilim ekmek,3-4 yemek kaşığı pilav ya da makarna, avuç içi kadar ceviz, fındık yada badem) kadar olması önerilir.

Ergenlik döneminde dikkat edilmesi gereken diğer hususlar

• Güne mutlaka kahvaltı öğünü ile başlamak

• Su içme alışkanlığı edinmek

• Meşrubatlar ,asitli içecekler,yüksek kalorili smoothıelerden ve hazır meyve sularından uzak durmak

• Öğün atlamadan 3 ana 2 ara öğün şeklinde beslenmek 

• Özellikle ara öğünlerde süt, kefir, ayran ,meyve, avuç içi kadar ceviz, fındık, badem gibi kavrulmamış yağlı tohumları tercih etmek

• Öğünleri televizyon, bilgisayar karşısında yemekten uzak durmak 

• Yediklerimizi çok iyi çiğnemek 

• Günlük olarak en az 1 saat fiziksel aktivitede bulunmak