Türk Lirası ekim ayına oldukça iyi başlarken, dün en çok değer kazanan para birimi oldu.

Türkiye piyasalarında dolar 6 TL’nin, Euro da 7 TL’nin altına inmesine rağmen KKTC’de hala serbest piyasada dolar 6 TL’nin üzerinde, Euro ise 7 TL sınırında tutuluyor.

Dün saat 18.00 itibarıyla Türkiye’de dolar 5,9577, Euro 6,9106 ve sterlin 7,7923 TL’den satılırken, KKTC serbest piyasasında saptanan ortalama kurlar dolarda 6,0268 TL, Euro’da 6,9962 TL ve sterlinde de 7,8794 TL idi.

Türkiye’de dün TL dolar karşısında yüzde 1,63, Euro karşısında da yüzde 1,69, sterlin karşısında da yüzde 1,60 değer kazanırken, Kuzey Kıbrıs piyasasında dolar karşısında yüzde 1, Euro karşısında yüzde 0,95 ve sterlin karşısında da yüzde 0,44 oranında değer kazandı.

KIBRIS’ın yaptığı araştırmaya göre dün KKTC’de dolar Türkiye’den yüzde 1,16 oranında, Euro yüzde 1,24 oranında ve sterlin de yüzde 1,12 oranında daha pahalı satıldı.

Piyasalarda dün neler oldu?

TL’nin döviz kurları karşısındaki performansına baktığımızda; USD/TRY kuru gün başında 6,06'ya yükselmesinin ardından yönünü aşağı çevirdi ve 5,9060 seviyesine gerileyerek 17 Ağustos'tan sonraki en düşük seviyeyi gördü. Kur günlük bazda yüzde 2 düşüş yaşamasının ardından son saatte yüzde 1,55 kayıpla 5,95 yakınında fiyatlandı. Ancak, bu bile TL’nin dolar karşısında en çok değer kazanan gelişen ülke parası olmasını engellemedi.

EUR/TRY kuru ise 6,87'ye kadar gerileyerek 20 Ağustos'tan sonraki en düşük seviyeyi gördü ve 7,0 tabanını kırmasının ardından kur günlük bazda yüzde 1,70 düşüş yaşadı. Saat 18.00 sıralarında ise 6,91 civarında işlem görüyordu.

GBP/TRY kuru gün içinde 7,71 seviyesine gerilemesinin ardından İngiltere'den gelen haber sonrası hafif yükselse de günlük bazda yüzde 1,60 düşüş yaşadı. Brexit sürecinde İrlanda sınırına dair anlaşma haberleri sterlinin gün içinde küresel piyasalarda yükselmesini sağladı, ancak buna rağmen TL karşısındaki düşüşü sürüyor.

CHF/TRY kuru da dün 6,1850'den 6,0170'e gerileyerek en sert düşüşü yaşadı ve kur 20 Ağustos'tan sonraki en düşük seviyeyi gördü.

TL, dün küresel piyasalarda pozitif ayrışırken BIST tarafında ise bankacılık hisseleri öncülüğünde yüzde 1,30 düşüş yaşandı ve endeks 98.670 puana geriledi.

CDS tarafında düşüş yaşanırken tahvillerde yükseliş olması fiyatlamalarda risklerin etkili olduğunu gösteriyor. İyimser beklentiler artsa da iç ve küresel risklerin güncel olması fiyatlamalarda karmaşıklık yaratıyor.

Haftanın devamında yurt içinde enflasyon ABD kanadında ise tarım dışı istihdam verisi ilk sırada yer alıyor. TL tarafında enflasyon öncesi iyimser algının sürmesi bekleniyor.

TL'deki volatilite sona erdi

Üst düzey bir bankacı, "Lokallerin döviz işlem hacimlerine baktığımızda kurun tarihi zirvelerini gördüğü dönemdeki bireylerin panik işlemlerinin artık sona erdiğini görüyoruz. Kurumsal yatırımcıların işlemleri öngörüldüğü şekilde devam ediyor ancak bireylerin işlemleri TL'de değer kazancını sınırlayan önemli bir etkendi ve veriler bireylerin artık TL'deki volatilitenin sona erdiği görüşünde olduğunu gösteriyor" dedi.

TCMB verilerine göre lokallerin günlük spot döviz işlem hacimleri dolar/TL'nin tarihi zirvelere yükseldiği Ağustos ayında ortalama 5.4 milyar dolar seviyesindeydi. Hatta 10 Ağustos tarihinde günlük işlem hacmi 10 milyar dolar olmuştu.

Lokallerin günlük spot döviz işlem hacimleri Eylül'de ise günlük ortalama 3.4 milyar dolar seviyesine geriledi.

QNB Finansbank'ın dün sabahki notunda AB ve ABD ile diplomatik ilişkilerinin iyileşebileceğine ve Türkiye'ye sermaye girişlerinin canlanabileceğine dair olumlu beklentilerin etkisiyle TL'nin geçen hafta toparlandığı, TCMB'nin uyguladığı sıkı para politikası ve Yeni Ekonomi Programında ortaya konan ekonomik istikrar odaklı yaklaşımın da TL'yi desteklediği belirtilmişti.

TL'de iyimserliğin özellikle AB ile görüşmelerin ardından daha net hissedildiğini söyleyen bir analist de, "TL'ye yönelik algılamalar olumluya dönmeye başladı. Yukarı yönlü dalgalanmaları artık yaşamıyoruz" dedi.

Piyasada enflasyon verisi bekleniyor

Piyasalar yarın açıklanacak olan enflasyon verisine odaklanırken, bir diğer yön verici gelişme ise ABD ile ilişkilerin bozulmasına neden olan ve hali hazırda ev hapsinde tutulan ABD'li Rahip Andrew Brunson'ın 12 Ekim'de yapılacak olan mahkemesinin sonucu olacak.

İki yıl önceki darbe girişiminin ardından hükümetin darbe girişiminden sorumlu tuttuğu "FETÖ" ve PKK ile bağlantıları bulunduğu suçlamalarıyla tutuklanan ve Nisan ayında yargılanmaya başlayan Brunson, Temmuz ayında ev hapsine alınmış ve hakkında yurt dışına çıkış yasağı konulmuştu.

Öte yandan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ABD ve Almanya ziyaretinin, döviz borçlanmalarının çevrilmesinde yoğun bir süreç olan Eylül ve Ekim aylarının yarısının geride kalmasının, Katar Çin ve AB başta olmak üzere önümüzdeki dönemde doğrudan yatırımların artabileceği beklentisinin etkili olduğu belirtilmişti. Bankası (TCMB) verilerine göre özel sektörün yurtdışından sağladığı kredi borcunun bir yıla kadar olan vade dağılımına bakıldığında en yüksek ödemeler Eylül ve Ekim aylarında. Buna göre özel sektörün Eylül'de 7.7 milyar dolar, Ekim'de ise önümüzdeki bir yıllık dönem için en yüksek tutar olan 9.4 milyar dolarlık ödemesi bulunuyor.