Toplumdaki gerçeklik algısını etkileyen bu tür uygulamalar ve daha fazlası için Acıbadem Fulya Hastanesi psikoloğu Sena Sivri’ye merak edilenler soruldu.

Röportaj: Birgan BİLEKE

– Sosyal medya hayatın büyük bir alanını kaplamaya başladı. Bunun başlıca nedeni ne?

Gerçek olan yüz yüze sosyalleşme haricinde hayatımızda olan olmayan herkesten ve her şeyden sosyal medya ağları aracılığıyla haberdar olduğumuz, kendimizi orada istediğimiz gibi ifade ettiğimiz için, birçoğumuzda bağımlılık halini aldı.

– İnsanlar sosyal medyada zaman zaman yanlış bilgiler paylaşarak adeta hayallerindeki kişiyi yaratıyorlar. Bunu yapan insanların karakter analizini yapsanız, neler söylersiniz?

İnternetin hayatımıza girişi, sosyal medya ağlarının gelişmesiyle beraber insanlar farklı hayatlarla tanıştılar. Haliyle hayalini kuracakları, kendilerinde olmasını isteyecekleri hayatlara tanıklık etmeye ve bununla beraber mevcutlarının dışında bir sosyal çevreye, yaşam alışkanlıklarına ait olma istekleri ortaya çıktı. Bunu da sosyal medya aracılığıyla özgürce yaşar hale geldiler.

Bireyin narsistik tarafını pekiştiriyor

– Sosyal medyada bambaşka biri gibi tanınmak insanda nasıl bir haz yaratıyor?

Kişi oradaki paylaşımlarıyla çok mutlu, çok popüler vs. olabiliyor. Bu da egoyu fazlaca besleyip bireyin narsistik tarafını doyurup pekiştiriyor.

– Sosyal medyada, beğeni almak da apayrı bir onaylanma duygusu yaratıyor pek çok kişide. Bu konuda bizi bilgilendirir misiniz?

Onaylandıkça daha iyi hissediyor, bir yandan da hep daha fazlasına ihtiyaç duyar hale geliyoruz. Çok masum görünen bu ihtiyaç başkalarının gözünde nasıl göründüğümüze dair algımızın hayat amacı haline gelmesiyle tehlikeli bir hal alıyor ve onaylanmadıkça ayakta duramaz hale geliyoruz. Burada başkalarının onayına muhtaç olmakla, bundan keyif almak arasındaki ayrımın bilincinde olmak çok önemli.

 “Ben daha iyiyim” hissi besleniyor

– Binlerce seveni olan ünlü kişiler bile, beğeni almak ve takipçi sayısını artırmak için bunu parayla yapan şirketlerle çalışıyorlar. Bu tür durumlar nasıl bir güdüyle açıklanabilir?

Egosal bir ihtiyaç bu… Daha çok görülmeye, duyulmaya, “Ben buradayım” deme isteğine duyulan ihtiyaç. Kendisine rakip olarak gördüklerini geçtikçe, takipçi sayısı artıkça, “Ben daha iyiyim” hissi besleniyor. Bunu şirketlerle suni bir şekilde artırma çabası da rekabette üstünlüğü sağladığını hissettiriyor kişiye.

– Sosyal medyada, çeşitli şirketlere para vererek daha çok seviliyor gibi gözükmek, bu kişilere duyulan güven duygusunu ne yönde etkiliyor?

Artık birçok insan, sosyal medyadaki takipçilerin bir kısmının sanal olduğunun bilincinde. Bunun yanlış olduğunu düşünüp güven ve sempatisi azalanlar olduğu kadar “Çağın gereği bu!” deyip umursamayanlar da mevcut. Bu yüzden bu algı kişiden kişiye ve takip ettiği kişinin kim olduğuna göre de değişiyor.